czwartek, 17 marca 2011

Umowa Darowizny

Uregulowania dotyczące darowizny znajdziemy w kodeksie cywilnym. Istotą umowy darowizny jest dokonanie nieodpłatnego przysporzenia na rzecz obdarowanego kosztem majątku darczyńcy. Obdarowanym może być zarówno osoba fizyczna, osoba prawna, jak również dziecko poczęte, lecz jeszcze nienarodzone.

Umowa darowizny powinna być zasadniczo zawarta w formie aktu notarialnego. Art. 890 Kodeksu cywilnego stanowi jednak, że umowa zawarta w innej formie (na piśmie, ustnie) jest ważna, jeśli darowizna została wykonana, tj. jeżeli przedmiot umowy został wydany obdarowanemu. Przykładowo umowa darowizny pieniędzy zawarta bez zachowania formy aktu notarialnego jest ważna, jeżeli pieniądze zostały wypłacone. Natomiast należy pamiętać, iż umowa darowizny nieruchomości zawsze wymaga formy aktu notarialnego. Jeśli forma ta nie zostanie zachowana, umowa będzie dotknięta nieważnością.
wypowiedzenie
Przedmiot darowizny może stanowić każda rzecz, która posiada wartość materialną. Jednym z najczęstszych przedmiotów darowizny jest określona kwota pieniędzy. Darczyńca zobowiązuje się w umowie do dokonania przelewu na rachunek bankowy obdarowanego. W ramach darowizny można przekazać obdarowanemu rzeczy oznaczone co do tożsamości (np. telewizor) jak i co do gatunku (np. tonę zboża), prawa (np. prawo użytkowania wieczystego).
Darowizną jest także umorzenie zobowiązania czy tez bezpłatne ustanowienie np. służebności osobistej czy gruntowej na rzecz obdarowanego.
Darowiznę można odwołać. Zgodnie z artykułem 898 Kodeksu cywilnego „Darczyńca może odwołać darowiznę nawet już wykonaną, jeżeli obdarowany dopuścił się względem niego rażącej niewdzięczności”. Odwołanie darowizny może być dokonane w ciągu roku od dnia, w którym darczyńca dowiedział się o niewdzięczności obdarowanego. Darowizna nie może być odwołana z powodu rażącej niewdzięczności obdarowanego, jeśli darczyńca mu przebaczył.
umowa o dzieło Odwołanie darowizny następuje przez oświadczenie złożone obdarowanemu na piśmie dla celów dowodowych np. przez nadanie go na poczcie listem polecony za potwierdzeniem odbioru. W momencie odwołania, po stronie obdarowanego powstaje obowiązek zwrotu rzeczy. Obdarowany po otrzymaniu takiego oświadczenia jest wiec zobowiązany do wydania przedmiotu darowizny darczyńcy i przeniesienia własności z powrotem na darczyńcę. Jeśli jednak obdarowany odmawia spełnienia żądań, darczyńca jest uprawniony do wystąpienia do sadu z powództwem o zwrot przedmiotu darowizny.

„rażąca niewdzięczność” zgodnie z orzecznictwem sądowym jest to takie zachowanie obdarowanego, które było skierowane wobec darczyńcy świadomie i w nieprzyjaznym zamiarze (np. pozostawienie darczyńcy bez koniecznej pomocy, dopuszczenie się przez obdarowanego wobec darczyńcy przestępstwa – pobicie, okaleczenie, znieważenie, pomówienie, zniszczenie mienia). Nie można odwołać darowizny, powołując się na istnienie zwykłych, codziennych konfliktów.
Do odwołania darowizny już wykonanej może dojść także w sytuacji, gdy darczyńca nałożył na obdarowanego polecenie, którego ten mimo możliwości spełnić nie chce.

Jeżeli po wykonaniu darowizny darczyńca popadnie w niedostatek, obdarowany ma obowiązek, w granicach istniejącego jeszcze wzbogacenia, dostarczyć darczyńcy środków, których mu brak do utrzymania odpowiadającego jego usprawiedliwionym potrzebom albo do wypełnienia ciążących na nim ustawowych obowiązków alimentacyjnych. Obdarowany może jednak zwolnić się od tego obowiązku, zwracając darczyńcy wartość wzbogacenia. Jeśli w chwili zgłoszenia przez darczyńcę żądania dostarczenia mu środków utrzymania obdarowany nie jest już wzbogacony, będzie mógł uniknąć obowiązku świadczenia na rzecz darczyńcy. Nie dotyczy to sytuacji, gdy obdarowany w chwili pozbywania się korzyści uzyskanej w drodze darowizny powinien liczyć się z obowiązkami wynikającymi dla niego z art.897 KC. Jeżeli jednak obdarowany zobowiązany do pomocy nie chce dostarczyć darczyńcy środków utrzymania lub też spełnić ciążących na nim obowiązków alimentacyjnych, to może zwrócić darczyńcy otrzymany od niego przedmiot darowizny.

umowa najmu Do zapłaty podatku od spadków i darowizn zobowiązany jest obdarowany. Wysokość podatku uzależniona jest od stawek podatkowych (rożnych dla rożnych grup) oraz od wielkości podstawy opodatkowania (patrz tabela).
Darowizny podlegają opodatkowaniu, jeżeli ich wartość przekracza:
9637zł – jeżeli obdarowany jest zaliczany do I grupy podatkowej (małżonek, zstępni, wstępni, pasierb, zięć, synowa rodzeństwo, ojczym, macocha, teściowie).

7276zł – jeżeli obdarowany jest zaliczany do II grupy podatkowej (zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych).
4902zł – jeżeli obdarowany jest zaliczany do III grupy podatkowej.

Począwszy od 1 stycznia 2007 roku zwolnione od podatku od spadków i darowizn są nieruchomości i środki pieniężne otrzymane w formie darowizny od: małżonka, zstępnych, wstępnych, rodzeństwa, pasierba, ojczyma i macochy. Taka darowizna powinna być zgłoszona właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego. Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy nabycie nieruchomości następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego.